My Portfolio #4 — Construction Projects
طرح توسعه شرکت کروز
CROUSE (P.J.S) Co.
Iran, Tehran, http://www.crouse.ir
طراحی سازه و مدیریت ساختِ برای طرح توسعه شرکت کروز — جاده قدیم کرج — فتح نهم
شرکت کروز چند ساختمان دیگر درجاده قدیم کرج ، درمجاورت ساختمان اصلی خود نیازداشت . تقریبا بصورت همزمان ، خرید زمین و ساخت همه آنها را شروع کرد . طراحی سازه و مدیریت ساخت تمام این ساختمانها بعهده من بود . یکی از این ساختمانها دردو طبقه ساخته شد که کاربری طبقه همکف ، یک انبار سنگین است و کاربری طبقه اول ، سالن تولید می باشد . سقف نهایی ساختمان ، سبک است و با داشتن پنجره های بزرگ ، نورشمال را به سالن تولید می رساند . سالن تولید دهانه ۲۵ متر دارد ولی برای انبار، دهانه ستونها دوازده ونیم متراست . یعنی یک ردیف ستون دقیقا دروسط انبار وجود دارد . این ستونهای وسط ، مزاحم نیستند زیرا اولا بخش بزرگی از وزن طبقه بالا را تحمل می کنند و ثانیا با کمک آنها ، امکان مهارقفسه های سنگین انبارهم فراهم شده است . برای سرعت و سهولت اجرا ، تمام پنجره های لازم برای سقف سالن ، ازابتدا بصورت کامل آماده شد تا همراه اسکلت نصب شود . این پنجره ها ، روی زمین به قوطی های اسکلت که اصطلاحا استرات گفته می شود ، جوش شد و همراه اسکلت در جای خود قرار گرفت . ضمنا برای فضاهای اداری مورد نیاز، یک ساختمان جداگانه درضلع شمالی همین ساختمان ساخته شد . از نظر سازه ای این دو ساختمان با درزانقطاع ازهم جدا شده اند ولی به هرحال فضاهای اداری هم به انبارهمکف وهم به سالن طبقه اول مرتبط هستند . این ساختمان اداری را بدلیل فرم معماری و ملاحظات ساخت ، با اسکلت بتنی طراحی کردم که با سرعت مناسب وهمزمان اجرا شد
همچنین برای سالن تولید کابل ، مطابق نظر کارفرما ، سوله دیگری با ارتفاع بلند و دهانه ۲۰ متر طراحی کردم که به سرعت ، ساخته و نصب شد . سپس سقف سالن هم تکمیل گردید . بعد از نصب این سوله ، شرکت کروز سفارش خط تولید خود را تغییرداد واعلام کرد که برای ماشین آلات و دستگاههای خط تولید جدید ، دیگر به ارتفاع بلند سوله احتیاجی نیست . قرارشد محاسبات جدیدی انجام شود تا حتی الامکان سوله مذکور به یک ساختمان دو طبقه تبدیل گردد . خوشبختانه درمحاسبات جدید با اضافه کردن یک ردیف ستون دروسط طبقه همکف و تقویت بادبندها و کمی تغییرات دیگر، ستونهای نصب شده قبلی برای دو طبقه هم جواب دادند . زیرا طول مهارشده ستونها درطرح جدید نصف می شد . ضمنا تیرهای سقف هم مشکلی نداشتند . به هرحال پس از پایان طراحی ، چالش ساخت و نصب طبقه میانی شروع شد . ابتدا برای ستونهای جدید وسط ، فونداسیون اجرا کردیم و با زحمت و کنده کاری ، تک تک آنها را به فونداسیونهای قبلی وصل نمودیم . همچنین ستونهای نصب شده بصورت درجا ، توسط پیمانکارسوراخکاری شد تا تیرهای اصلی سقف طبقه اول بتوانند مانند بقیه سازه ، توسط پیچ و مهره و با اتصال خمشی مطمئن ، به ستونهای قدیمی وصل شوند . خوشبختانه دو طبقه کردن این ساختمان نیز، در زمانبندی مناسب انجام شد
برای تکمیل فضاهای مدیریت و اداری کارخانه ، ساختمان های دیگری هم طراحی کردم که درهمان روزها ساخته و تکمیل شد ؛ البته این ساختمانها کوچکتربودند . ضمنا شرکت احتیاج به یک منبع آب هوایی بسیاربزرگ داشت . کارخانه به شدت درحال تولید بود و متاسفانه این منبع بدلیل شیب زمین ، حتما باید درمحوطه فعال و خط تولید اصلی کارخانه نصب می شد . اشغال فضای کار، به غیراز جمعه ها ممکن نبود . به دلیل این محدودیت ، برخلاف روش معمول برای طراحی منابع هوایی ، تمام اتصالات پایه ها و حتی اتصالات منبع به پایه ها را با پیچ و مهره طراحی کردم . تقریبا همیشه درایران مرسوم است که منبع هوایی و پایه های آن ، بصورت افقی روی زمین ساخته می شود وسپس همزمان توسط دو جرثقیل لولا شده و بصورت عمودی روی فونداسیون نصب می گردد . ولی به هرحال این روش ، حداقل چند هفته تولید کارخانه را مختل می کرد و اصلا ممکن نبود . اما از طرف دیگر تمام پیمانکاران منابع هوایی ، با پیچ و مهره کردن اتصالات مشکل جدی داشتند . زیرا همه اتصالات در زوایای مختلف قرارمی گیرند و ممکن بود موقع نصب ، صفحات اتصالات به هم نرسند . به هرحال چاره ای نبود و برای حل این مشکلات ، ما علاوه بر وظایف دیگر، خودمان پیمانکارساخت و نصب منبع هوایی شدیم . تا با لحاظ همه نکات فنی ، کار را با دقت کافی به اتمام برسانیم . درخیابان مجاور، ساخت کامل منبع و پایه های آن را با اتصالات پیچ و مهره شروع کردیم . برای اطمینان بیشتر، یکبارهمان جا بصورت آزمایشی ، همه قطعات را مونتاژ نمودیم . پس از رفع همه مشکلات ، در سه مرحله قطعات کامل را برای نصب ارسال کردیم . درمرحله اول عصر پنج شنبه ، قسمت اول پایه ها ارسال شد و قطعات ارسالی را بصورت کامل روز جمعه نصب کردیم . عصر پنج شنبه هفته بعد ، قسمت دوم پایه ها را ارسال نمودیم و بازهم تا جمعه شب ، نصب کامل شد . درهفته سوم ، خود منبع با تمام الحاقات ارسال گردید و بالاخره جمعه هفته سوم ، کل نصب تمام شد
طراحی سازه و مدیریت ساختِ برای طرح توسعه شرکت کروز — جاده مخصوص کرج — کیلومتر یازده
شرکت کروز یک طرح توسعه دیگرهم داشت و برای این منظور، یک زمین بزرگ درضلع شمالی جاده مخصوص کرج خریداری کرد . طول این زمین چهارصد متراست و با شیب ملایم تا اتوبان کرج ادامه دارد . طراحی سازه و مدیریت ساخت این مجموعه نیز بعهده من بود . در ابتدا دیوارچینی محوطه و درختکاری پیرامون زمین انجام شد . برای کاشت هردرخت ، چاه کوچکی حفر گردید و داخل چاهها با خاک نباتی پرشد تا برای کاشت درخت آماده باشند . با این روش ، ریشه درختها عمیق تر می شوند و آسیب کمتری به دیوارمحوطه می رسانند . ضمنا طبق نظرکارفرما و برای سهولت تعمیرات آینده ونگهداری بهینه از تاسیسات کارخانه ، یک کانال آدم رو پیرامون زمین احداث کردیم . سقف بتنی این کانال ، پیاده رو مجموعه است و تمام لوله های اصلی تاسیسات وهمچنین کابل های برق ، از داخل این کانال عبورمی کنند . حتی این کانال ، روشنایی مخصوص خود را دارد . همچنین یک منبع هوایی بزرگ ، دربلندترین نقطه پروژه (یعنی شمال زمین) طراحی کردم و پیمانکاردرمحل پروژه ، این منبع را ساخت و نصب کرد . یک ساختمان نگهبانی نیز، در ورودی مجموعه (یعنی جنوب زمین) طراحی کردم و همزمان ساخته شد . پس ازانجام این کارها ، پروژه موقتا متوقف گردید
شرکت کروز بعد ازچند سال تصمیم گرفت که پروژه ساخت سالن های تولید و فضاهای اداری را شروع نماید . نیازها و مشخصات کلی به ما اعلام شد و فقط هشت ماه به ما فرصت دادند تا هم نقشه ها را تهیه کنیم و هم با اتتخاب وهدایت پیمانکاران مناسب ، مرحله سفت کاری پروژه را به اتمام برسانیم . به عبارت دیگر قرار بود که حدود سی هزار متر مربع سالن تولید و فضاهای اداری یک کارخانه بسیارمدرن ، با آخرین امکانات معماری و تاسیساتی ساخته شود و برای تهیه نقشه های اجرایی ، خاکبرداری ، اجرای فونداسیون ، ساخت ونصب اسکلت وهمچنین آیتم های سفت کاری ، فقط و فقط هشت ماه فرصت داشتیم
این چالش بسیاربسیار بزرگی بود و احتمالا تجربه منحصر بفردی درایران محسوب می شود . به هرحال با سرعت جانمایی و طراحی سازه را شروع کردم و همزمان با تجهیز کارگاه ، نقشه های خاکبرداری ابلاغ شد و خاکبرداری شروع شد . چند پیمانکار فونداسیون و چند پیمانکاراسکلت فلزی انتخاب شدند و با توجه به توان هرکدام از آنها ، بخش هایی از کاربا آنها قرارداد شد . نقشه های سازه را با سرعت و دقت بسیار زیاد تهیه می کردم و به تدریج دراختیار پیمانکاران می گذاشتم . چالش اصلی این بود که اشکالی در زمانبندی بوجود نیاید . حتی دربسیاری از موارد ، قطعاتی که سازندگان اسکلت ، درکارخانه خودشان برش می دادند و یا می ساختند ، واقعا نمی دانستند درچه ساختمان و درکجا قرار است نصب شود . زیرا هنوز همه نقشه ها کامل نبود و فقط نقشه قطعه سازی را به آنها تحویل می دادم تا بیکار نمانند . مسلما این ریسک بزرگی بود ، زیرا دراین حالت کل مدیریت ساخت و نصب به عهده خودم بود . به هرحال این تمام موضوع نبود وغیراز مشکلات پیمانکاران و بقیه عوامل انسانی ، ما باید سفارش تمام مصالح مورد نیاز خود را نیز به موقع تهیه می کردیم تا مشکلی در زمانبندی بوجود نیاید. برای نمونه ، سنگ را مثال می زنم ؛ تقریبا از ابتدای پروژه خرید سنگ گرانیت نطنز را برای کف سالن ها شروع کردیم و چند ماه طول کشید تا توانستیم حدود سی هزارمترمربع سنگ درجه یک را دپونمائیم . ولی به هرحال ، وقتی سنگ کاری پروژه شروع شد ، دهها سنگ کار توانستند با سرعت و بدون مشکل کار را پیش ببرند
خوشبختانه کاربا کیفیت بسیاربالا انجام شد واصلا تاخیری نداشت . یک تجربه بسیارموفق بود و پس ازهشت ماه همه آیتم های سفت کاری پروژه ، عملا تمام شده بود . همچنین درادامه کار، آیتم های نازک کاری با نظرمستقیم کارفرما وعمدتا توسط عوامل شرکت کروز و یا پیمانکاران متفرقه ، انجام شد . کل پروژه شامل سه بلوک مشابه است که هریک ازاین بلوک ها ، دو سالن تولید مجزا دارند و یک ساختمان دو طبقه اداری ، مابین دوسالن قرارگرفته است (یعنی مجموعا شش سالن تولید و سه ساختمان اداری) . ساختمانهای اداری شامل فضای نهارخوری ، رختکن ، موتورخانه ، سرویس بهداشتی و ….. می باشند و هواساز بلوک ها ، روی بام ساختمانهای اداری قرارگرفته است . سقف سالن های تولید سبک هستند و با داشتن پنجره های بزرگ ، نور شمال را به داخل سالن ها می رسانند . البته ازهمان ابتدا همه پنجره های سقف ، درمحل پروژه ساخته شد و همراه اسکلت نصب گردید تا هیچ تاخیری ایجاد نکند
ازابتدای پروژه ، برای یک ساختمان بزرگ و لوکس مدیریتی ، جانمایی صورت گرفته بود و قرار بود این ساختمان درمجاورت جاده مخصوص ، یعنی درقسمت جنوبی پروژه ساخته شود. وقتی کارفرما ازساخت سالن های تولید و ….. کاملا مطمئن شد ؛ طراحی و ساخت ساختمان مدیریتی را نیز به ما ابلاغ کرد . زمان بسیار کوتاه بود و من این بار، علاوه برطراحی سازه ، اجرای فونداسیون ، دیوارهای حائل و اسکلت فلزی ساختمان را بعهده گرفتم . یعنی هم مشاور و هم پیمانکار(بدون مصالح) این ساختمان بودم . این اولین کار بزرگ پیمانکاری بود که مستقیما انجام می دادم و مسلما با چالش های زیادی روبرو شدم ، ولی خوشبختانه این کارهم باکیفیت بسیار بالا و کمی زودتر از زمانبندی مورد نظر، به اتمام رسید . به همین دلیل ، حتی جایزه جداگانه ای نیزدریافت کردم
مهران کاظمی نیا
Mehran Kazeminia
